Πως να καταλάβετε αν σας λένε ψέματα

Aρθρογραφεί ο Δρ Λυράκος Γεώργιος

Ψυχολόγος Υγείας CBT Ψυχοθεραπευτής

Ψέμα. Μία λέξη πολλές έννοιες

Το ψέμα είναι η μπλόφα των αδυνάτων όταν αντιμετωπίζουν ισχυρότερους αντιπάλους. Είναι όμως σε κάποιες φορές και ένα προπέτασμα καπνού με σκοπό να καλυφθεί κάποια αδυναμία. 

Το ψέμα μέσα στη διαδικασία μιας προσεγμένης τακτικής είναι απαραίτητος ελιγμός, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και την πρώτη ενστικτώδης λεκτική διέξοδος όταν «μας πιάνουν στα πράσα».

Το ψέμα το χρησιμοποιούν όλοι λίγο πολύ, αλλά ανάλογα με το πώς χρησιμοποιείται, πονάει διαφορετικά, γιατί απλά σημαίνει πολλά, από το δεν σε εμπιστεύομαι για να σου πω την αλήθεια μου, μέχρι το θέλω να σε ξεφορτωθώ και σε παραμυθιάζω, ή θέλω να σε εκμεταλλευτώ και  σε κοροϊδεύω.

Πως λοιπόν μπορούμε να ανιχνεύσουμε πότε κάποιος μας λέει ψέματα;

Για αυτό ακριβώς θα μιλήσουμε στο σημερινό μας άρθρο δίνοντας απλές συμβουλές που βγαίνουν μέσα από την έρευνα της ψυχολογίας όλα αυτά τα χρόνια.

Αν λοιπόν κάποιος άνθρωπος δικός σας νομίζετε πως σας λέει ψέματα και θέλετε να το ελέγξετε ξεκινήστε αρχικά μιλώντας με ένα άτομο που ήταν φίλοι με αυτόν τον άνθρωπο από πριν. Δείτε αν αυτά τα πράγματα που λέει είναι αληθινά. Εάν ο φίλος σας ή ο άνθρωπος που νομίζετε πως σας λέει ψέματα έχει πάντα πολύ αρνητικά πράγματα να πει για τους παλιούς του γνωστούς και φίλους, θα μπορούσε να είναι μια κόκκινη σημαία. Δεν υπάρχει περίπτωση κάθε ένας από τους ανθρώπους που βρίσκονταν στο κοινωνικό πλαίσιο αυτού του ανθρώπου να ήταν όλοι προβληματικοί.

Καθήστε λοιπόν και γράψτε τα πράγματα που έχουν συμβεί όπως έχουν να κάνουν με τις ημερομηνίες που συνέβησαν . Συνήθως οι άνθρωποι που ψεύδονται ξεχνούν τα ψέματα τους. 

Προσπαθήστε λοιπόν να καταγράψετε τα λεγόμενα του για το ίδιο περιστατικό αφού έχετε ρωτήσει για αυτό δύο φορές σε διαφορετικές μέρες. Αν διαπιστώσετε ότι ό, τι σας λέει τη μία φορά διαφέρει από την επόμενη τότε θα πρέπει να γίνεται πολύ προσεχτικοί. Δεν χρειάζεται να ελέγξετε κάθε μικρό πράγμα, αλλά ένα πρότυπο λαθών αποτελεί κόκκινο πανί.

Μιλήστε του λοιπόν για αυτή τους την ασυνέπεια σε όσα λέει και αν δείτε πως ψάχνει για μια διέξοδο, ρωτήστε τον με απόλυτη ειλικρίνεια και σοβαρότητα, "Γιατί μου είπες ......;" Δείτε αν θα παραδεχτεί αυτό που είπε ή θα προσπαθήσει πάλι να το αρνηθεί.

Σε αυτό το σημείο δεν έχετε και πολλές επιλογές από το να ρωτήσετε απλά αυτό το άτομο χωρίς να θυμώνετε και χωρίς να τον κάνετε να φύγει μακριά σας για να μπορέσετε ίσως να καταλάβετε για πιο όλο χρειάζεται να σας λέει ψέματα.

Αν εντούτοις συνειδητοποιήσετε πως χρησιμοποιεί συστηματικά  ψέματα στην διαπροσωπική σας σχέση, κάντε απαραίτητα βήματα για να προστατεύσετε τον εαυτό σας ξεκινώντας από το να απομακρυνθείτε από το άτομο αυτό. Δεν χρειάζεται να μπείτε σε μία σύγκρουση με το άτομο αυτό, αλλά αρχίστε να απομακρύνετε.

Ψάξτε τέλος για όσα τον προδίδουν την ώρα που σας λέει ψέματα. Κάποιος που σας λέει ένα ψέμα θα αρνηθεί πιθανώς να σας κοιτάξει στα μάτια. Μπορεί να σας πει άσκοπες λεπτομέρειες, καθώς γρήγορα σκέφτεται το ψέμα του την στιγμή που το δημιουργεί. Μπορεί να αγγίζει το πρόσωπό του, να χρησιμοποιήσουν πολλά μμμμμμμμ και «αχα» και αν δείξετε το παραμικρό σημάδι δυσπιστίας  απέναντι στα ψέματα του θα αρχίσει να τα επεξεργάζεται και να τους προσθέτει πιστευτές λεπτομέρειες.

Ότι και να αποφασίσετε να κάνετε όμως σε σχέση με το αν παραμείνετε κοντά σε αυτό τον άνθρωπο ή απομακρυνθείτε θυμηθείτε, κάποια πράγματα.

Οι  πραγματικοί φίλοι δεν λένε ψέματα.

Οι άνθρωποι που λένε ψέματα, συχνά καταλήγουν να λένε σε διαφορετικούς ανθρώπους ελαφρώς διαφορετικές παραλλαγές της ίδιας ιστορίας.

Μπορεί η αγάπη να γίνει μίσος;

Αρθρογραφεί ο Ψυχολόγος Υγείας -CBT Ψυχοθεραπευτής

Δρ. Γεώργιος Λυράκος

Αφορμή για το σημερινό άρθρο στάθηκε η ερώτηση μίας θεραπευόμενης που εδώ και δύο χρόνια πασχίζει να διαχειριστεί τα συναισθήματα της για έναν άλλο άνθρωπο που δεν ανταπόδωσε ποτέ την αγάπη της αυτή μέχρι που η το αίτημα στις θεραπείες άλλαξε από διαχείριση της αγάπης σε διαχείριση του μίσους που είχε υποκαταστήσει την μέχρι πρότινος αγάπη αυτή.

 Θα ξεκινήσω λοιπόν λέγοντας πως η αγάπη είναι μια διαδικασία αύξησης της εμπιστοσύνης μας σε κάποιον άλλο άνθρωπο επιτρέποντας στην καρδιά μας να γίνει ευάλωτη.

Όταν πιστέψουμε λοιπόν πως η εμπιστοσύνη μας είναι αδικαιολόγητη απέναντι στον άλλο, αισθανόμαστε προδομένοι και, λόγω της ευαλωτότητας της καρδιάς μας, αντιμετωπίζουμε έντονο πόνο. Όπως είναι αναμενόμενο, κατηγορούμε για  αυτόν τον πόνο τον άνθρωπο που δώσαμε την καρδιά μας και ίσως δεν την δέχτηκε τόσο απλόχερα ή την πλήγωσε με τις πράξεις και τα λόγια τους μέσα στο παιχνίδι των διεκδικήσεων που υπάρχει πάντα σε όλες τις σχέσεις.

Έτσι, γεννιέται το μίσος.

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς πάντα να διαφοροποιήσεις την αγάπη από το μίσος. Τα συναισθήματα δεν είναι ποτέ τόσο  μαύρα ή άσπρα, εξ’ ου και η ταινία οι αποχρώσεις του γκρί… είναι περισσότερο σαν πολύπλοκα κοκτέιλ που σερβίρονται σε σέικερ, σαν και αυτά που οι bartender χτυπούν και αναμειγνύουν τα κοκτέιλ τους  - και είναι πολλά διαφορετικά συστατικά που αναμειγνύονται για να κάνουν ένα μοναδικό συναίσθημα. 

Η αγάπη και το μίσος είναι λοιπόν ξεχωριστές αλλά όχι αντίθετες εμπειρίες: είναι παρόμοιες σε ορισμένες απόψεις και ανόμοιες σε άλλες.

Η αγάπη μπορεί να γίνει το γόνιμο έδαφος για την εμφάνιση του μίσους. Όταν η ένταση και η οικειότητα της αγάπης μας ξινίσουν, μπορεί να δημιουργηθεί το μίσος. Υπό αυτές τις συνθήκες, το μίσος χρησιμεύει ως δίαυλος επικοινωνίας όταν τα άλλα μονοπάτια της επικοινωνίας μπλοκάρονται, και λειτουργεί για να διατηρήσει την ισχυρή εγγύτητα της σχέσης, στην οποία είναι αδύνατη τόσο η σύνδεση όσο και ο διαχωρισμός.

Οι λόγοι πολλοί….

Ένας βασικός λόγος μπορεί να είναι οι προσδοκίες. Όταν αγαπάμε κάποιον αναμένουμε να μας ανταποδώσει το ίδιο συναίσθημα, αυτό της αγάπης μας.

Περιμένουμε πολλά πράγματα από αυτόν / αυτήν. Όταν δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας τότε αυτό δημιουργεί προβλήματα.

Οποιαδήποτε σχέση βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, σε εκείνες όμως που η εμπιστοσύνη έχει χαθεί η αγάπη μετατρέπεται  σε εχθρότητα και  μίσος.

Μπορεί να αγαπάς ακόμη το άτομο, αλλά να τον μισείς ταυτόχρονα για την παραβίαση της εμπιστοσύνης που του έδειξες.

Έτσι καθώς συνεχίζεις να αγαπάς το πρόσωπο αυτό, γίνεσαι ευάλωτος. Ο Εραστής μπορεί να αποκτήσει τον έλεγχο των συναισθημάτων σας.

Μερικές φορές γινόμαστε κτητικοί και προσπαθούμε να ελέγξουμε το άτομο. Αυτό επηρεάζει την ελευθερία του ατόμου και έμμεσα αρχίζει να μας μισεί. Θέλουμε να μας φροντίζει ο άλλος και ταυτόχρονα μπορούμε να ρίχνουμε ευθύνες και θυμώνουμε με το άτομο που νοιάζεται για μας.

Η δημιουργία μιας σχέσης που να μπορεί να είναι λειτουργική συνεπάγεται συμβιβασμούς και θυσίες. Όλοι όμως δεν το κάνουν αυτό πρόθυμα. Η προτεραιότητα που συνήθως βάζουμε όλοι οι άνθρωποι είναι να εντυπωσιάσουμε το αντικείμενο του πόθου μας, το άτομο που έχει προκαλέσει το μυαλό και την καρδιά μας. Αλλά αυτό δεν είναι ο πραγματικός μας εαυτός, έτσι η υπερπροσπάθεια αυτή μπορεί να προκαλέσει  ερεθισμό μέσα σε εύθετο χρόνο στον εαυτό μας. Αυτό οδηγεί στο να μισήσουμε τον άνθρωπο που μέχρι πριν λίγο αγαπούσαμε  τόσο βαθιά.

Μερικές φορές επιλέγουμε συντρόφους με ελαττώματα για τα οποία μπορούμε να παραπονούμαστε αλλά τα οποία μας επιτρέπουν να παραμείνουμε ψυχολογικά απομακρυσμένοι από αυτούς. Καθώς όμως θέλουμε να αγαπάμε και να μας αγαπάνε, αλλά την ίδια ώρα δεν θέλουμε να ξαναπληγωθούμε, πολλοί συμβιβάζονται μια εκδοχή του τι μας ικανοποιεί. Δικαιολογημένα σε κάποιο βαθμό αφού πιστεύουμε πως ο συμβιβασμός και η έκπτωση αυτή που βάζουμε στα θέλω μας μπορεί να μας κρατήσει προστατευμένους. Δυστυχισμένους, αλλά προστατευμένους.

Οι συγκρούσεις του Εγώ είναι ένας άλλος λόγος. Ο καθένας μας προσπαθεί να κυριαρχεί πάνω στον άλλο, και τις περισσότερες φορές δεν θα είναι ποτέ έτοιμος να συμβιβαστεί με τον άλλο. Θέλουμε το άτομο να ταιριάζει στην εικόνα του ιδανικού συντρόφου μας, κάτι  που όμως είναι ουτοπικό τις περισσότερες φορές με αποτέλεσμα να προκαλεί την τριβή στη μεταξύ μας σχέση.

Ο επίλογος για το άρθρο μου αυτό ένας. Εάν καταφέρετε να ερμηνεύσετε αυτό το κοκτέιλ αγάπης / μίσους κυρίως ως αγάπη, τότε ευελπιστώ πως θα μπορέσετε να  μάθετε μέσα από την εμπειρία, να ωριμάσετε ως άτομα και να συνεχίσετε την υγιή σχέση.

Εάν, από την άλλη πλευρά, ερμηνεύετε τα συναισθήματα αυτά κάτω από το πρίσμα του μίσους, τότε πιθανότατα θα αρνηθείτε στον εαυτό σας την αγάπη και θα διαλύσετε όσα θα μπορούσατε να χτίσετε μέσα από την αμοιβαία προσπάθεια με τον άλλο άνθρωπο. 

Η επιλογή δική σας όπως και το αποτέλεσμα...