Ποιά τεστ μας δείχνουν αν ένας ποδοσφαιριστής μπορεί να φτάσει την κορυφή

Αρθρογραφεί ο Ψυχολόγος Υγείας Δρ Γεώργιος Λυράκος

Υπάρχουν απλά νευροψυχομετρικά τεστ που μπορεί να είναι θέση να εντοπίζουν τους ανθρώπους που είναι πιθανότερο να φτάσουν στην κορυφή του αθλήματός τους. Αυτό είναι ένα ερευνητικό δεδομένο που υποστηρίζεται από ερευνητές οι οποίοι έδειξαν ότι η ελίτ των αθλητών που παίζουν σε ομαδικά αθλήματα δεν είναι μόνο δυνατότεροι και ταχύτεροι από ό, τι οι υπόλοιποι από εμάς – αλλά και πως μερικές από τις γνωστικές τους ικανότητες είναι καλύτερες επίσης.

Έτσι σε μελέτη που διεξάχθηκε σε νεαρούς ποδοσφαιριστές, που αγωνίζονται σε κορυφαίο επίπεδο στη Σουηδία, φάνηκε πως οι ποδοσφαιριστές αυτοί είχαν καλύτερες επιδόσεις από το γενικό πληθυσμό σε ψυχομετρικές εξετάσεις του ελέγχουν αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούμε «εκτελεστικές λειτουργίες». Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ότι όσο καλύτερα ήταν τα αποτελέσματά τους, τόσο περισσότερα γκολ σκόραραν.

Η Εκτελεστική λειτουργικότητα δεν είναι ένα μέτρο της νοημοσύνης – αλλά περιγράφει ασυνείδητες νοητικές ικανότητες όπως η μνήμη εργασίας, η οποία συμμετέχει στη διαχείριση παροδικών πληροφοριών για να μας βοηθήσει να πάρουμε αποφάσεις, και ο έλεγχος της προσοχής, η οποία είναι η ικανότητά μας να επιλέγουμε σε τι να δώσουμε προσοχή σε τι να αγνοήσουμε, λειτουργίες που όπως μπορούμε όλοι να καταλάβουμε είναι πολύ σημαντικές σε κάθε αγώνα ποδοσφαίρου.

Μπορείτε να ελέγξετε τις πτυχές των δικών σας εκτελεστικών λειτουργιών κάνοντας  δύο απλές ψυχομετρικές δοκιμασίες- εξετάσεις, όπως είναι η δοκιμασία παρεμβολής Color-Word και η δοκιμασία Trail MakingTest.

Στην πρώτη δοκιμασία, θα δείτε λέξεις όπως "κόκκινο" γραμμένες με διαφορετικά χρωματιστά μελάνια. Ο στόχος σας είναι να ονομάσετε το χρώμα του μελανιού αντί να διαβάσετε τη λέξη. Η συγκεκριμένη δοκιμασία αξιολογεί την ικανότητα του εγκεφάλου σας να αναστέλλει ορισμένες μαθημένες απαντήσεις και την ικανότητά σας να επικεντρωθείτε για μεγάλες χρονικές περιόδους.

Διανοητική  ευελιξία

Η δεύτερη δοκιμασία μετρά ακόμη περισσότερες λειτουργίες όπως την ταχύτητα επεξεργασίας του εγκεφάλου σας, την οπτική ταχύτητα αναζήτησης και την διανοητική ευελιξία, βάζοντας σας να σχεδιάσετε μια συνεχόμενη γραμμή ανάμεσα σε αριθμούς με αύξουσα σειρά που απλώνονται τυχαία σε μια σελίδα.

Ο Torbjörn Vestberg στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, και οι συνεργάτες του, πραγματοποίησαν αυτές τις εξετάσεις μαζί με μία σειρά από αντίστοιχα τέστ σε 49 παίκτες από μια επίλεκτη ακαδημία ποδοσφαίρου στη Σουηδία. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν κάτω των 20 ετών. Ακόμη και μετά τον έλεγχο για άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την απόδοσή τους στο γήπεδο, οι αθλητές που είχαν υψηλότερες βαθμολογίες στις εκτελεστικές λειτουργίες συγκέντρωσαν συνολικά σαν σκόρερ τα περισσότερα γκολ σε διάστημα δύο ετών.

Σύμφωνα με τον Vestberg, οι δεξιότητες που συνδέονται με την εκτελεστική λειτουργία ταιριάζουν απόλυτα με ό, τι απαιτείται από τους ποδοσφαιριστές και άλλους αθλητές. "Όταν είσαι ένας επιτυχημένος παίχτης στο ποδόσφαιρο, έχεις γνωστική ευελιξία, μπορείς να μετατοπίσεις την εστίαση σου από το ένα αντικείμενο στο άλλο όπως και από ένα παίχτη σε άλλο, μπορείς να καταστείλεις τη συμπεριφορά σου, μπορείς να είσαι δημιουργικός και να βρεις λύσεις πολύ γρήγορα.

Ο Vestberg και η ομάδα του είχε αποδείξει σε προηγούμενη μελέτη ότι η εκτελεστική λειτουργία συσχετίζεται με επιτυχία σε ενήλικους ποδοσφαιριστές, αλλά αυτή η νέα μελέτη έδειξε ότι οι ίδιες δοκιμές θα μπορούσαν να προβλέψουν την επιτυχία σε νέους παίκτες επίσης - αν και οι δεξιότητές τους στις εκτελεστικές λειτουργίες  μπορεί να μην έχουν αναπτυχθεί πλήρως ακόμη. Οι περισσότερες εκτελεστικές λειτουργίες λαμβάνουν χώρα στους μετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου, οι οποίοι δεν ολοκληρώνουν  την ανάπτυξη τους  έως ότου ένα άτομο είναι στο τέλος της εφηβείας του ή γύρω στα είκοσι.

Όπως αναφέρει ο Jocelyn Faubert στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, στον Καναδά, είναι λογικό για τους αθλητές που ανταγωνίζονται στο υψηλότερο επίπεδο να έχουν αυτές τις αυξημένες νοητικές ικανότητες, με βάση τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβουν στον αγωνιστικό χώρο.

«Πρέπει να παίρνουν αποφάσεις στον αέρα», λέει. "Πρέπει να μπορούν να αντιλαμβάνονται άμεσα όλα τα δεδομένα του αγώνα και  λαμβάνοντας όλα αυτά σε πολύ γρήγορο χρόνο πρέπει να ενεργούν απέναντι στους συμπαίχτες τους και στην μπάλα, κάτι που απαιτεί κάποιες θεμελιώδεις γνωστικές ικανότητες."

Προβλέποντας την επιτυχία

Ο Faubert έχει μελετήσει την αντίληψη και τη γνωστική λειτουργία σε επαγγελματίες παίχτες στο ποδόσφαιρο, το χόκεϊ και το ράγκμπι, και βρήκε - όπως είχε βρει αντίστοιχα και ο Vestberg - ότι οι αθλητές σκοράρισαν σε όλες αυτές τις ψυχομετρικές δοκιμασίες καλύτερα από το γενικό πληθυσμό. Το ίδιο αποτέλεσμα έχει βρεθεί επίσης σε παίκτες βόλεϊ.

Όπως μπορούμε να καταλάβουμε, αυτές οι γνωστικές δοκιμασίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους προπονητές στον εντοπισμό των παιδιών που έχουν καθυστερήσει να βγάλουν προς τα έξω την αξία τους, σύμφωνα με τον Vestberg – αφού μιλάμε για παιδιά που μπορεί να ξεκινήσουν με μειωμένη σωματική διάπλαση και ανάπτυξη σε σχέση με τους συνομηλίκους τους , κάτι που τα βάζει σε μειονεκτική θέση έναντι μεγαλύτερων τους συνομηλίκων, αλλά που έχουν το γνωστική προφίλ για να εξελιχθούν και να  γίνουν επιτυχής αθλητές αργότερα.

Οι ψυχομετρικές αυτές δοκιμασίες θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν τους παίκτες και τους προπονητές να βρει τους τομείς της αδυναμίας και έτσι να σχεδιάσουν στρατηγικές για  να μπορέσουν να εξελιχθούν γρήγορα, ή να προσδιορίσουν ποια θέση θα είναι κατάλληλη στο γήπεδο για να πάρει ένας παίκτης.

Έτσι κάθε ποδοσφαιριστής μπορεί να έχει ένα διαφορετικό γνωστικό προφίλ ανάλογα με το αν είναι επιθετικός, μέσος ή αμυντικός, σύμφωνα με το Vestberg.

Πως δουλεύει το μασάζ που προτείνουμε σαν συμπληρωματική θεραπεία στην ψυχοθεραπεία;

αρθρογραφεί ο Δρ Γεώργιος Λυράκος MSc. MPH. PhD CPsychol

Σύμφωνα με τις νέες αντιλήψεις στη αντιμετώπιση της υγείας του ανθρώπου και τη βελτίωση του ευ-ζήν θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε κάθε περιστατικό ολιστικά ώστε η βελτίωση της υγείας του ατόμου να είναι σε όλα τα επίπεδα. Έτσι σε ένα μεγάλο ποσοστό των διαταραχών άγχους συνυπάρχει τόσο μυϊκός πόνος σε μεγάλη έκταση της περιοχής της πλάτης και της μέσης  όσο και έντονα σωματικά συμπτώματα στρες που προκαλούνται από τη διέγερση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και συγκεκριμένα του παρασυμπαθητικού.

Η διαχείριση λοιπόν τέτοιων περιστατικών πραγματοποιείται μέσα από την γνωσιακή θεραπεία με τη διαχείριση των καταστροφικών γνωσιών  που βασανίζουν το άτομο και από πολλούς θεραπευτές συνεπικουρείται παγκοσμίως από την παραπομπή του θεραπευόμενου σε παράλληλες συνεδρίες χαλαρωτικού μασάζ.

Μέσα λοιπόν από το σημερινό άρθρο θα δούμε πως λειτουργεί θεραπευτικά το μασάζ ώστε να αναγνωρίσουμε την συνεπικουρικότητα του στην ψυχοθεραπεία των αγχωδών διαταραχών.

Το μασάζ προκαλεί αλλαγές στη φυσιολογία του σώματος  μας μέσα από:

• την αντίδραση χαλάρωσης, η οποία είναι μια ακούσια, αλλά προβλέψιμη ανταπόκριση του νευρικού συστήματος στις τεχνικές του μασάζ και στο άγγιγμα και
• μέσω μηχανικών απαντήσεων οι οποίες είναι τα σωματικά αποτελέσματα που συμβαίνουν στο σώμα, όταν εφαρμόζεται πίεση στους μαλακούς ιστούς

Μαζί, αυτές οι αντιδράσεις μπορούν να παράγουν σωματικά και συναισθηματικά οφέλη για κάθε άνθρωπο.

Τι  είναι όμως η ανταπόκριση στη χαλάρωση;

Σε ένα μασάζ, ένα στοργικό, ασφαλές άγγιγμα αποτελεί αφορμή για να χαλαρώσουμε. Αυτό, μαζί με την ανακούφιση του πόνου, παράγει γενικά μια «αντίδραση χαλάρωσης."

Η αντίδραση χαλάρωσης είναι μια κατάσταση στην οποία ο ρυθμός της  καρδιάς και της  αναπνοής μειώνεται, η αρτηριακή σας πίεση χαμηλώνει, η παραγωγή των ορμονών του στρες μειώνεται, και οι μύες του σώματος χαλαρώσουν. Η ανταπόκριση στη χαλάρωση φαίνεται επίσης να αυξάνει τα διαθέσιμα επίπεδα της σεροτονίνης, η οποία είναι μια χημική ουσία στο σώμα (νευροδιαβιβαστής για να είμαι πιο ακριβής) που επηρεάζει θετικά τόσο τα συναισθήματα μας όσο και τις σκέψεις μας. 

Ενώ αυτές οι πληροφορίες είναι πολλά υποσχόμενες, απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθεί άμεσα η σχέση μεταξύ μασάζ και τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο καθώς ήδη σε προηγούμενη δημοσιευμένη μας μελέτη βρέθηκε πως η εφαρμογή σημείων πίεσης σε άτομα με αγχώδης διαταραχές προκαλεί σημαντική μείωση των επιπέδων στρες και άγχους στα άτομα.

Η αντίδραση χαλάρωσης μπορεί να μειώσει τις φυσικές επιπτώσεις του στρες αλλά και να μειώσει τους κινδύνους που συνδέονται με το στρες, όπως η υπέρταση, οι καρδιακές αρρυθμίες, το λειτουργικό άγχος, η αϋπνία, η επίμονη κούραση, η σεξουαλική δυσλειτουργία, οι διαταραχές του πεπτικού συστήματος, και τα ψυχολογικά προβλήματα - για να αναφέρουμε μερικούς μόνο από αυτούς τους κινδύνους.

Ποιες είναι οι μηχανικές αντιδράσεις;

Ο φυσικός χειρισμός στο μασάζ έχει δύο μεγάλα σωματικά αποτελέσματα:

Αυξάνει την κυκλοφορία  του αίματος και της λέμφου ενώ η χαλάρωση και ομαλοποίηση των  μαλακών ιστών (μύες, του συνδετικός ιστός, τένοντες και σύνδεσμοι) απελευθερώνει τα νεύρα και τους βαθύτερους συνδετικούς ιστούς.

Βελτίωση της Κυκλοφορίας

Το μασάζ πιστεύεται ότι βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου. Αυτό πιθανώς οφείλεται εν μέρει στην φυσικό χειρισμό των μαλακών ιστών και εν μέρει στις χημικές ουσίες που απελευθερώνονται ως μέρος της αντίδρασης χαλάρωσης.

Η βελτιωμένη κυκλοφορία μπορεί να ενισχύσει την παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στα κύτταρα των μυών. Καθώς βελτιώνεται η υγεία των κυττάρων μας, οι ιστοί λειτουργούν πιο αποτελεσματικά. Αυτή η αποτελεσματικότερη λειτουργία οδηγεί στην απομάκρυνσης των άχρηστων συστατικών του σώματος και μπορεί να αυξήσει την απορρόφηση της περίσσειας των υγρών και να μειώσει έτσι το οίδημα που πολλές φορές δημιουργείται στους μαλακούς ιστούς.

Χαλάρωση των ιστών

Η θεραπεία μασάζ χαλαρώνει το μυϊκό ιστό, και αυτή η χαλάρωση με τη σειρά της  μειώνει τις επώδυνες συσπάσεις και τους σπασμούς που προκαλούνται στο σώμα. Το μασάζ μπορεί επίσης να μειώσει τη συμπίεση των νεύρων. Για να το καταλάβουμε αυτό, πρέπει να  σκεφτούμε ότι όταν οι μύες συσπώνται, μερικές φορές συμπιέζουν τα νεύρα γύρω τους. Όταν αυτοί οι μύες είναι χαλαροί, τα νεύρα δεν είναι πλέον συμπιεσμένα, και, θεωρητικά, μπορούν να απορροφήσουν τις κατάλληλες θρεπτικές ουσίες και να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά. Τα  νεύρα επίσης μπορούν να συνεχίσουν την κανονική τους εργασία που δεν είναι άλλη από τη μετάδοση μηνυμάτων προς και από τον εγκέφαλο, η οποία βελτιώνει έτσι και την λειτουργία των μυών και των οργάνων.

Η επαφή με το δέρμα ή η εφαρμογή πίεσης χαλαρώνει τους μυς, τους τένοντες, και τους συνδέσμους. Επιπλέον, ενώ κάποιοι από τους βαθύτερους  ιστούς του σώματος, όπως το  εν τω βάθει μυϊκό σύστημα της σπονδυλικής περιοχής, δεν μπορεί να προσεγγιστεί εύκολα από έναν θεραπευτή μασάζ, η απελευθέρωση των περισσότερων επιφανειακών στρωμάτων των μυών μπορεί επίσης να επηρεάσει αυτά τα βαθύτερα στρώματα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει τόσο τους επιφανειακούς όσο  και τους εν τω βάθει ιστούς να βρουν μια καλύτερη εναρμόνισης και ισορροπία.

Τα όργανα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από το μασάζ, καθώς μοιράζονται τα νευρολογικά μονοπάτια του πόνου με τους μυς, τα οστά και τα νεύρα. Όταν οι μύες, τα οστά, ή τα νεύρα βρίσκονται σε κατάσταση σωματικού στρες και διέγερσης, τα όργανα μπορεί μερικές φορές να αντανακλούν αυτή τη δυσφορία και τη δυσλειτουργία. Για παράδειγμα, ο πόνος χαμηλά στην πλάτη μπορεί να εντείνει τις κράμπες της περιόδου και αντίστοιχα οι κράμπες της εμμηνόρροιας μπορούν να προκαλέσουν ένταση  στους πίσω χαμηλούς μυς. Το μασάζ μπορεί επομένως να βελτιώσει τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη λειτουργία τόσο των οργάνων και των μυών.

Εμπιστευθείτε λοιπόν τον θεραπευτή σας όταν σας προτείνει την παραπομπή σε μασάζ γιατί η ολιστική φροντίδα της υγείας μας προυποθέτει την θεραπεία ψυχής και σώματος για να έχουμε την καλύτερη δυνατή υγεία.