Ξεπερνώντας την κατάθλιψη με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας

Αρθρογραφεί ο Δρ Γεώργιος Λυράκος 
MSc. PhD. CPsychol. CBT therapist 

Ο καθένας βιώνει θλίψη κατά καιρούς. Αλλά η κατάθλιψη είναι κάτι περισσότερο. Η κατάθλιψη είναι ακραία θλίψη ή απόγνωση που διαρκεί περισσότερο από ημέρες. Παρεμβαίνει με τις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής και μπορεί να προκαλέσει ακόμη και σωματικό πόνο. Ευτυχώς, η κατάθλιψη είναι θεραπεύσιμη σε μεγάλο βαθμό.

Κατανοώντας την κατάθλιψη

Η κατάθλιψη, επίσης γνωστή ως μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή κλινική κατάθλιψη, είναι μία από τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2014, εκτιμάται ότι περίπου 15,7 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ - περίπου 6,7 τοις εκατό του συνόλου των ενηλίκων των ΗΠΑ - είχαν τουλάχιστον ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας.

Η κατάθλιψη επηρεάζει διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους, αλλά

οι περισσότεροι από αυτούς βιώνουν κάποιο συνδυασμό από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Παρατεταμένη θλίψη ή αίσθημα κενού

• Αισθήματα απελπισίας ή απόγνωσης

• Αισθήματα ενοχής ή αναξιότητας

• Θυμός και ευερεθιστότητα

• Ανησυχία

• Δυσκολία στη συγκέντρωση

• Κόπωση

• Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου

• Αλλαγές  στην όρεξη

• Χρόνιος πόνος, πονοκεφάλους ή πόνους στο στομάχι

• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες

• Απόσυρση από τους φίλους και την οικογένεια

• Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Η κατάθλιψη προκαλείται από ένα συνδυασμό γενετικών, βιολογικών, ψυχολογικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι άνθρωποι που έχουν οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης, και τα άτομα με σοβαρές χρόνιες ασθένειες όπως είναι οι καρδιακές παθήσεις ή ο καρκίνος, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης. Σημαντικές αλλαγές στη ζωή, το τραύμα και το στρες μπορεί επίσης να επιφέρουν ένα επεισόδιο κατάθλιψης, αν και μερικά επεισόδια κατάθλιψης αρχίζουν χωρίς εμφανή εξωτερική αιτία.

Θεραπεία της κατάθλιψης

Η κατάθλιψη δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Δεν είναι κάτι που μπορείτε απλά "να το ξεπεράσετε." Είναι μια ασθένεια που απαιτεί επαγγελματική θεραπεία. Ωστόσο, με τη σωστή φροντίδα, οι άνθρωποι μπορούν να αισθανθούν καλύτερα.

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορεί να είναι χρήσιμα για τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης σε μερικούς ανθρώπους, ειδικά σε άτομα με σοβαρή κατάθλιψη. Η ψυχοθεραπεία είναι επίσης μια αποτελεσματική θεραπεία, είτε μόνη τους είτε σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή. Τα οφέλη της ψυχοθεραπείας μπορεί να έχουν μια διαχρονική επίδραση που προστατεύει από το να επιστρέψουν τα συμπτώματα ακόμη και αφού έχει ολοκληρωθεί η φαρμακευτική αγωγή.

Πως μπορεί να σας βοηθήσει στην κατάθλιψη ένας ψυχολόγος;

Οι ψυχολόγοι με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος είναι ιδιαίτερα εκπαιδευμένοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας με εμπειρία στο να βοηθήσουν ασθενείς να αναρρώσουν από την κατάθλιψη. Αρκετές διαφορετικές προσεγγίσεις στη ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να ανακάμψουν από την κατάθλιψη, ιδίως εκείνα με ήπια έως μέτρια κατάθλιψη.

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με κατάθλιψη να:

• ·         Εντοπίσουν  γεγονότα της ζωής που συμβάλλουν στην κατάθλιψη τους και να τους βοηθήσει να βρουν τρόπους για να αλλάξουν, να αποδεχθούν ή προσαρμοστούν σε αυτές τις καταστάσεις
• ·         Να θέσουν ρεαλιστικούς στόχους για το μέλλον
• ·         Να προσδιορίσουν τις διαστρεβλωμένες διαδικασίες της σκέψης ή τις μη βοηθητικές συμπεριφορές που συμβάλλουν στα συναισθήματα της απόγνωσης και της απελπισίας
• ·         Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αντιμετώπιση και διαχείριση των συμπτωμάτων και των προβλημάτων, καθώς και να εντοπίσουν ή να προλάβουν την εκδήλωση μελλοντικών επεισοδίων κατάθλιψης

Δύο από τις πιο συνηθισμένες  τεκμηριωμένες θεραπείες για την κατάθλιψη είναι η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία και η διαπροσωπική θεραπεία

Η Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι ένα είδος θεραπείας στην οποία οι ασθενείς μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται την αρνητική σκέψη και τα μοτίβα συμπεριφοράς που μπορούν να συμβάλουν στην κατάθλιψης τους. Η CBT βοηθά τους ασθενείς να εντοπίζουν τις άχρηστες ή αρνητικές σκέψεις, να αλλάξουν τις δυσλειτουργικές αντιλήψεις, να αλλάξουν τις συμπεριφορές που θα μπορούσαν να χειροτερέψουν την κατάθλιψη τους και να αλληλεπιδρούν με τους άλλους ανθρώπους με πιο θετικούς τρόπους.

Η διαπροσωπική θεραπεία (IPT) είναι μια μορφή θεραπείας στην οποία οι ασθενείς μαθαίνουν να βελτιώνουν τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους μέσα από την καλύτερη έκφραση των συναισθημάτων τους και να επιλύουν τα προβλήματα τους με πιο υγιείς τρόπους. Η IPT βοηθά τους ασθενείς να επιλύσουν ή να προσαρμοστούν στα γεγονότα της ζωής που δημιουργούν προβλήματα, να χτίσουν κοινωνικές δεξιότητες και να οργανώσουν τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους γύρω τους ώστε να αυξήσουν την υποστήριξη για την αντιμετώπιση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων και των στρεσογόνων παραγόντων της ζωής.

Δεν υπάρχει μία προσέγγιση «μοναδική» στη θεραπεία. Οι θεραπευτές συνεργάζονται στενά με τους ασθενείς τους για να δημιουργήσουν εξατομικευμένα θεραπευτικά σχήματα για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερων αναγκών  και των προβληματισμών που αντιμετωπίζει ο κάθε ασθενής. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να μάθουν τρόπους για να ανταπεξέλθουν καλύτερα το άγχος και να διαχειριστούν  τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Οι στρατηγικές αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε ανάρρωση και επιτρέπουν στους ασθενείς να λειτουργούν στην καθημερινότητα τους όσο καλύτερα μπορούν. 

Το μόνο που χρειάζεται είναι ο ασθενής να συνειδητοποιήσει την κατάσταση του και να ζητήσει βοήθεια!!!!!

Πηγή: http://www.apa.org/helpcenter/depression.pdf