Αρθρογραφεί ο Δρ Λυράκος ΓεώργιοςΨυχολόγος Υγείας CPsychol, MSc, PhD, PostDOCc
Ένα άρθρο αφιερωμένο σε όλους τους νέους φοιτητές και στο ταξίδι της κόρης μου προς τις Πανελλήνιες εξετάσεις.
Ένας όλο και αυξανόμενος αριθμός φοιτητών το τελευταίο διάστημα ζητά βοήθεια για συναισθηματικά προβλήματα και όπως έδειξε και μια τελευταία μελέτη από το Βρετανικό Σύλλογο Ψυχολόγων σε 139 πανεπιστήμια και κολέγια από το 2009 μέχρι και το 2015, εμφανίζεται μια μικρή αλλά συνεχόμενη αύξηση στους φοιτητές οι οποίοι ζητούν βοήθεια από τους συμβουλευτικούς σταθμούς των πανεπιστημίων για κατάθλιψη, άγχος και κοινωνική φοβία. Στη συγκεκριμένη μελέτη αναφέρεται ότι το 30% των φοιτητών αυτών που ζητούν θεραπεία για τη συναισθηματική τους διαταραχή αντιστοιχούν στο 20% των ραντεβού που γίνονται στους συμβουλευτικούς σταθμούς των πανεπιστημίων.
Αντίστοιχη με τα αποτελέσματα αυτά είναι και η ετήσια έκθεση για το 2015 που παρουσιάστηκε από το κέντρο για τη ψυχική υγεία των φοιτητών, στο πανεπιστήμιο Penn State, και η οποία βασίζεται σε δεδομένα από 100.736 φοιτητές κολεγίων σε όλη την Αμερική που αναζήτησαν ψυχολογική θεραπεία. Η συγκεκριμένη έκθεση αντανακλά τα προβλήματα των φοιτητών που έχουν να κάνουν με τη ψυχική τους υγεία μέσα στο πανεπιστήμιο και τονίζει το όλο και μεγαλύτερο επαγγελματικό burnout που παρουσιάζουν οι φοιτητές τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, ο 1 στους 8 φοιτητές-πελάτες, αναφέρουν προβλήματα στον ύπνο τους, ένα ποσοστό που είναι κατά 30% ψηλότερο από τα άτομο που ζητούν βοήθεια για το αλκοόλ και τρεις φορές μεγαλύτερο από το ποσοστό των φοιτητών που αναζητούν βοήθεια στους συμβουλευτικούς σταθμούς για να ξεπεράσουν προβλήματα ναρκωτικών.
Ένα αντίστοιχο δημοσίευμα βγήκε και από το New York Magazine το Νοέμβρη του 2015, από τα πανεπιστήμια του Yale και του Missouri, στο οποίο αναφέρεται ότι οι δυσκολίες των φοιτητών να τα βγάλουν πέρα συνεχώς αυξάνουν και γίνονται ολοένα και πιο ευαίσθητοι και έχουν ανάγκη συνεχόμενης στήριξης ώστε να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ανάγκες της ακαδημαϊκής τους ζωής. Όπως λοιπόν δείχνουν όλα αυτά τα δεδομένα στο φοιτητικό πληθυσμό, γίνεται έκδηλη η ανάγκη τόσο της ύπαρξης όσο και της στελέχωσης συμβουλευτικών σταθμών στη τριτοβάθμια εκπαίδευση ώστε να μπορέσουμε να παρέχουμε την απαραίτητη συναισθηματική στήριξη στους φοιτητές που έχουν ανάγκη.
Ας μη ξεχνούμε ότι το πανεπιστήμιο αποτελεί την αρχή μιας νέας ζωής για όλα τα παιδιά που πρέπει να αποχαιρετήσουν το στάδιο της εφηβείας και να μπούνε στην πρώτη ενήλικη ζωή τους. Ειδικά στη χώρα μας, όπου το πολιτισμικό πλαίσιο έχει συνδέσει άρρηκτα την εισαγωγή σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα με έναν από τους μεγαλύτερους στόχους ζωής, η είσοδος στην πραγματικότητα μιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που πολύ συχνά νοσεί, αναιρεί όλες τις προσδοκίες που οι νέοι φοιτητές είχαν επενδύσει με την είσοδο τους σε μια σχολή. Όπως είναι φυσικό, όταν οι προσδοκίες μας καταρρίπτονται το πρώτο πράγμα που βιώνουμε είναι ένα έντονο στρες. Και όσο στην πορεία ο φοιτητής συνεχίζει να ματαιώνεται τόσο τα προβλήματα στο συναισθηματικό τομέα θα αυξάνουν. Ας μη ξεχνούμε πως τουλάχιστον στην εξουθένωση (burnout) οι μη εκπληρούμενες προσδοκίες στον εργαζόμενο είναι αυτές που τελικά τον οδηγούν στο να πάθει burnout και πολλές φορές να εγκαταλείψει και την εργασία του.
Αν θέλουμε λοιπόν να χτίσουμε υγιείς νέους, που να μπορούνε να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες μιας έντονα ανταγωνιστικής κοινωνίας θα πρέπει να τους μάθουμε να θέτουν προσδοκίες σύμφωνες με την πραγματικότητα την οποία κάθε φορά αντιμετωπίζουν. Και αν η καταστροφική σκέψη που βγαίνει στο φοιτητή είναι ότι ‘δεν αντέχω να τα βγάλω εδώ πέρα’ θα πρέπει εμείς να του δώσουμε την εναλλακτική σκέψη ότι εδώ είναι κάτι το παροδικό και μια άσκηση για το πραγματικό που θα έρθει μετά από την αποφοίτηση του.
Ένα, επίσης, βασικό κομμάτι που ειδικά στην ελληνική πραγματικότητα θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, είναι το γεγονός ότι η ελληνική οικογένεια μεγαλώνει τα παιδιά της μέσα σε ένα προστατευόμενο κύκλο όπου οι γονείς στις περισσότερες περιπτώσεις βρίσκονται πάντα εκεί για να προστατεύσουν τα παιδιά τους από κάθε κακοτοπιά. Η απότομη έκθεσή τους σε ένα νέο καθεστώς, αυτό της φοιτητικής ζωής, όπου πλέον οι γονείς δεν μπορούν να τα προστατεύσουν, καθιστά τους φοιτητές ακόμη πιο ευάλωτους καθώς, έως τότε, είχαν μεγαλώσει με την πεποίθηση ότι ακόμα και εάν πάει κάτι στραβά υπάρχει πάντα κάποιος που είτε θα τους προστατεύσει είτε θα καλύψει τα λάθη τους. Ταυτόχρονα, τα παιδιά μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουν τόπο διαμονής, να βρεθούν σε ένα νέο σπίτι το οποίο θα πρέπει να κάνουν δικό τους χωρίς να τους θυμίζει τίποτα από το γνωστό και οικείο δωμάτιό τους. Θα πρέπει να αναλάβουν ευθύνες για τη διαχείριση των οικονομικών τους υποχρεώσεων και παράλληλα θα πρέπει να χτίσουν εξαρχής ένα νέο κοινωνικό δίκτυο στήριξης με άτομα τα οποία βλέπουν για πρώτη φορά και τα οποία δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν αν μπορούν να εμπιστευτούν ή όχι.
Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό ότι εμείς οι γονείς είμαστε αυτοί που πρώτοι θα πρέπει να αφήσουμε τα παιδιά μας να αποδεχτούν τα λάθη τους, μέσα από το μεγάλωμα τους, και να τα βοηθήσουμε να ισχυροποιηθούν μέσα από συγκρούσεις είτε στο σχολικό είτε στο φιλικό τους περιβάλλον. Επιπλέον, πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας ότι στη ζωή μας δεν μπορεί να ταιριάζουμε με όλους, ούτε και να είμαστε αρεστοί σε όλους, αλλά για να μπορέσουμε να χτίσουμε νέους δεσμούς θα πρέπει να μπούμε στη διαδικασία να εμπιστευτούμε τους άλλους ανθρώπους, ακόμη και αν σε κάποια στιγμή πληγωθούμε από αυτούς.
Ολοκληρώνοντας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως, ειδικά για τους Έλληνες φοιτητές, υπάρχει ένας επιπλέον επιβαρυντικός παράγων, αυτός της οικονομικής κρίσης, που μας έχει δείξει ότι δημιουργεί ένα επιπρόσθετο στρες στα παιδιά και άρα τα καθιστά ακόμα πιο ευάλωτα. Ας τους δείξουμε λοιπόν ως γονείς ότι στη ζωή πρέπει να μάθουν να παλεύουν και να βγαίνουν νικητές και πως, ακόμη και αν κάποιες φορές δεν τα καταφέρνουν, ο άνθρωπος πάντα έχει την ικανότητα μέσα από την αποτυχία να ανακαλύπτει τις καλύτερες πτυχές του και να γίνεται ακόμη πιο δυνατός.
Βιβλιογραφία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου